Tüp Bebek Tedavisi Sırasında Karşılaşılabilen Zorluklar

Tedavinin seyri sırasında tedavi siklusunun iptal edilmesine ya da başarının azalmasına neden olan zorlukla yanı sıra tedavinin gebelikle beraber zorlaşan komplikasyonları da olabilir.

  • Kadının tedavide uygulama zamanları ve dozları uygun ve doğru uygulayamaması:
    Tedavi gün, saat ve dozlarını çok iyi anlatmak ve anlamak, bütün bilgileri anlaşılır olarak yazmak ve her zaman iletişim içinde olmak bu sorunu tümüyle engelleyecektir. Enjeksiyon uygulamalarında cilt altı uygulamaları çoğu zaman kadının kendisi başarı ile uygulayabilir. Bu eğitim ilk enjeksiyonlar beraber yapılarak uygulamalı olarak verilmektedir. Kendi enjeksiyonunu yapmak istemeyen kadınlarsa ve kas içi uygulamalarda hemşire yardımı gerekecektir.
  • Yumurtlama ilaçları ile yumurta gelişmemesi ya da yetersiz yumurta büyümesi:
    Tedavi siklusunun iptalini gerektirir. Bir sonraki adetle beraber yeni siklusa başlamak için planlama yapılır. Yumurtalık rezervinin az olması ya da ileri yaş kadınlarda rastlanılabilmektedir.
  • Yumurta toplama sırasında yumurta çıkmaması ya da kaliteli ve olgun yumurta bulunamaması:
    Bu durumda ya mikroenjeksiyon yapacak yumurta hiç bulunamayacak ya da mikroenjeksiyona yetecek kalitede yumurta bulunamayacaktır. Bu durumda da siklusun iptal edilmesi gerekecektir.
  • TESE sırasında sperm bulunamaması:
    Azoospermide %40 olguda TESE sırasında sperm bulunamayabilir ve siklus iptal edilir.
  • Mikro enjeksiyon sonrası döllenme olmaması:
    Döllenme olmaması durumunda embriyo elde edilemeyecek ve siklus iptal edilecektir.
  • Embriyoda beklenen bölünme olmaması:
    Döllenme sonrası embriyoda beklenen hücre sayısına ulaşılamaması da transfer edilecek kalitede embriyo elde edilememesi anlamına gelir ve siklus iptal edilir.
  • Transfer zorluğu:
    Bazı kadınlarda rahim ve rahim ağzındaki anatomik ya da edinsel zorluklardan dolayı zor transfer olabilir. Bu durumda zaman zaman rahim kasılmaları olmakta ve gebelik şansını azalmaktadır.
  • Gebelik testi öncesinde kanama:
    Gebelik testi yapmadan önceki günlerde kadında vaginal kanama olabilir. Bu durum kanamanın şiddeti ile orantılı olarak gebelik şansının azaldığını gösterir ancak gebelik olmayacağını göstermez.
  • Hiperstimulasyon sendromu:
    Özellikle polikistik over sendromu olan kadınlarda gördüğümüz, aşırı yumurta keseciği oluşumu ile seyreden bir problemdir. Önlem ve tedavisi ile ilgili detaylar ilgili bölümde anlatılmıştır. Ancak özetle uyarıcı hormon dozlarının minimumda başlanması ve doz artırırken çok dikkati olunması, takip edilirken erken farkına varılması, doz azaltmak ya da yumurta toplamadan önce bir ya da birkaç gün önce uyarıcı ilaçları kesmek gerekebilir.
    Yumurta olgunlaştırmak için uygulanan HCG sendromu tetiklediği için olgunlaştırma için başka ilaç seçenekleri ya da HCG dozunun düşürülmesi gerekebilir. Yumurta toplanması sırasında HES gibi özel serumlar ve cabergolin uygulaması da sendromun şiddetini kontrol etmede yardımcı olacaktır.
    Gebelik hiperstimulasyon sendromunu ağırlaştırdığı için embriyolar dondurulup bir sonraki siklusta endometrium hazırlanarak transfer gerçekleştirilebilir. Eğer hiperstimulasyon derecesi uygunsa tek embriyo transferi, ya da çiftle riskleri çok iyi paylaşarak en çok iki adet embriyo transferi yapılabilir.
    Karında şişlik, ağrı, çarpıntı, nefes darlığı, hızlı kilo artışı, bel çevresinde hızlı artış gibi durumlarda hemen ekiple bağlantı kurulmalıdır. Tuz kısıtlanması, bol sıvı alımı, istirahat ve ağrı kesici temel tedavisinin yanı sıra, hastanede yatarak takip, sıvı-elektrolit tedavisi ve zaman zaman karındaki sıvının parasentezle boşaltılması gerekebilir.