Teknik olarak oosit kriyoprezervasyonu olarak bilinen yumurta dondurma işlemi, bir kadının yumurta hücrelerinin kaliteli olduğu yaşlarda toplanıp dondurularak, daha sonra kullanmak üzere saklanması işlemidir.
Çoğu kadın 40’ların sonlarında veya 50’lili yaşların başında menopoza girer. Menopozdan önceki yıllarda doğurganlık oranı azalır. Özellikle 35 yaşından sonra gebe kalma oranıyla beraber yumurta hücresi kalitesi hızlıca düşmektedir. Günümüzde kadınlar gerek eğitim, gerekse kariyer nedenli evlilik ve bununla bağlantılı gebelik planlarını geciktiriyor. Bu durum birçok kadını zor durumda bırakabilmektedir. Yumurta dondurma işlemi, bu noktada kurtarıcı nitelik taşımaktadır.
Kimler, hangi durumda yumurta dondurabilir ya da dondurmalıdır?
*Herhangi bir nedenle anne olmayı ertelemek zorunda kalanlar;
*Radyoterapi, kemoterapi gibi kanser tedavisi sonrası doğurganlığını kaybetme riski olanlar;
*Ailede mevcut kalıtsal erken menopoz riski olanlar ;
*Tesbit edilmiş azalmış yumurtalık rezervi, erken menopoz riski taşıyanlar;
*35 yaş ve üstü, henüz evlenmemiş ya da çocuk planı yapmamış olanlar ,
*Yumurtalık rezervini azaltma ihtimali olan bir operasyon öncesi (daha çok kadın hastalıkları ile ilgili ameliyatlar, yumurtalık kist ameliyatları vs)
Yumurta dondurma işlemi , yumurtalıklarda yumurta olduğu sürece, her yaşta uygulanmakla beraber , başarılı gebeliklerin daha çok doğurganlığın verimli olduğu, yumurta hücrelerinin kaliteli olduğu yaşlarda alınan yumurtalarla gerçekleşeceği unutulmamalıdır. Bir kadın yaşlandıkça, yumurtalarının kalitesi azalmaya eğilim gösterir. Yumurta daha fazla kromozomal anormallik içerebilir Aynı zamanda dondurulmuş yumurta ile sağlıklı embriyo elde edilse bile, belli bir yaşın üzerinde , rahim yapısında meydana gelebilecek bozulmalar, oluşan gebeliğin rahme yerleşmesinde güçlük yaratabilir. Bu durum gebeliğin düşükle sonlanmasına neden olabilir.
Yumurta Dondurma İşlemi
*Dondurulmuş yumurta gelecekte IVF (İn vitro fertilizasyon-tüp bebek) için kullanılır. Yapılan uygulama da tüp bebek tedavisi gibidir.
*Yumurta dondurma işlemi başlamadan önce, kapsamlı doğurganlık öyküsü alınır, kadının adet döngüsü değerlendirir ve hormon düzeylerini değerlendirmek için kan tahlili yapılır.
*Adetin 2. Ya da 3. günü yumurtlama tedavisi başlanır. Bunun için uygulanan çeşitli protokoller vardır. Uygun ilaç dozuyla enjeksiyona başlanır. Yaklaşık 10 gün kadar hormon tedavisi uygulanır.
*Yumurtalar hazır olduktan sonra anestezi altında toplanır.
*Toplanan yumurtalardan uygun olanlar , laboratuvar ortamında vitrifikasyon (camlaştırma)yöntemiyle dondurulur ve saklanır. Daha önce uygulanan yöntemlere göre , vitrifikasyon -ultra hızlı dondurma yöntemi daha yüksek başarı oranına sahiptir.
*Bu yumurtalar kullanılacağı zaman çok hızlı şekilde çözdürülerek, microenjeksiyonla döllendirilip,anne rahmine yerleştirilir. Kadın yaşına bağlı ek bir problem yoksa , gebelik elde edilme oranı %35-50 civarındadır.